Bileşik Faiz Nedir, Nasıl Hesaplanır?

Bileşik faiz, faiz getirisinin belirli bir dönem sonunda ana paraya eklenerek, bir sonraki dönemde faizin bu yeni tutar üzerinden hesaplandığı faiz türüdür. Faizin üst üste eklenmesini sağlayan bu yöntem, ana paranın zamanla katlanarak büyümesini sağlar.

Bileşik Faiz Nasıl Hesaplanır?

Bileşik faiz hesaplaması için şu formül kullanılır: A = P(1+nr)nt

A: Elde edilecek toplam tutar (anapara + faiz)

P: Başlangıçtaki anapara

n: Faizin yılda kaç defa uygulandığı (faizin yılda kaç defa ‘bileşiklendiği’)

r: Yıllık faiz oranı (ondalık olarak ifade edilir)

t: Yatırım süresi (yıl olarak ifade edilir)

Örneğin; 10.000 TL yatırım, %10 yıllık faiz oranıyla, yılda 1 defa faiz uygulanan (bileşiklenen) bir hesaba yatırılırsa, 5 yıl içinde elde edilecek tutar şu şekilde hesaplanır:

Değerler:

A: Bulmak istediğimiz, elde edilecek toplam tutar.

P = 10.000 TL

r = 0.10 (%10 faiz oranı)

n = 1 (yılda 1 defa faiz uygulanıyor (bileşikleniyor))

t = 5 (5 yıl)

Değerleri yerine koyalım: 

A=10.000 (1+ 0.10/1)^1x5     

A= 10.000 (1.10)5

A= 10.000 × 1.61051

A= 16.105,10 TL

Mevduat faiz hesaplaması yapmak için mevduat sayfamızı ziyaret edin.

Bileşik Faiz Örnekleri: Farklı Senaryolar

Bileşik faiz hesaplamasında yer verilen faiz oranı (r), faiz uygulanma (bileşiklenme) sıklığı (n) ve yatırım süresi (t), toplam getiriyi doğrudan etkiler. Ayrıca formülde yer almayan ek yatırımlar ile vergi ya da kesintiler de elde edilecek toplam tutarı etkiler. 

     1. Faiz döneminin değişimi (günlük, aylık, yıllık)

Formülde değişen: Yatırım süresince faiz uygulanma yani bileşiklenme sıklığı arttıkça (n büyüdükçe), ana paraya daha sık faiz eklenir; böylece toplam getiri artar. 

Sonuç: Bileşiklenme sıklığının artması getiriyi artırır, yani günlük bileşik faiz, yıllık bileşik faize kıyasla daha fazla kazanç getirir, ancak bileşiklenme sıklığının artması, belirli bir noktadan sonra getiriyi sınırlı bir şekilde etkiler. Çünkü sürekli bileşikleme ile elde edilebilecek maksimum limite yaklaşılmış olur.

     2. Faiz oranının değişimi

Formülde değişen: Faiz oranı (r) yükseldikçe, her faiz uygulanma döneminde ana paraya eklenen faiz miktarı artar.

Sonuç: Daha yüksek faiz oranı, bileşiklenme ile uzun dönemde önemli etki yaratır. 

     3. Sürenin (yatırım vadesinin) değişimi

Formülde değişen: Süre (t) arttıkça, faiz getirisi artar. Özellikle bileşik faiz, uzun vadeli yatırımlarda daha fazla kazanç getirir.

Sonuç: Faiz oranı aynı olan iki bileşik faiz yatırımında uzun vadeli yatırım yapan yatırımcı daha fazla faiz getirisi elde eder.

     4. Ek yatırımlar

Etki: Vade devam ederken eklenen tutarlar, bileşik faize daha erken dahil olur ve elde edilecek toplam tutarın artmasını sağlar.

Sonuç: En başta çok büyük bir anapara ile yatırım yapamayan yatırımcılar da düzenli aralıklarla ana paraya ekleme yaparak vade sonunda önemi bir faiz getirisi alabilir.

     5. Vergi veya kesintiler

Etki: Vergiler faiz kazancından düşüldüğü için, bileşik faizin etkisini azaltır.

Finansal Sonuç: Aynı yatırım süresi ve faiz oranında, vergilendirilmiş bir yatırım, vergisiz yatırıma göre daha düşük getiri sağlar. Uzun vadede verginin etkisi daha belirgin hale gelir.

Basit Faiz ve Bileşik Faiz Arasındaki Farklar

Bileşik faiz her dönem ana paraya eklenir ve bir sonraki dönemde faiz, bu birikmiş tutar üzerinden hesaplanır. Basit faiz ise sadece ana para üzerinden hesaplanır ve zaman içinde yükselmez; faiz tutarı her dönem sabit kalır.

Bileşik Faizin Yatırımlardaki Önemi

Bileşik faiz, her dönem ana paraya eklenir ve bir sonraki dönemde bu birikmiş tutar üzerinden hesaplanır. Bu yöntem, özellikle uzun vadede yatırımların katlanarak büyümesini sağlar.

• Zamanla artan getiri: Bileşik faizde yatırımın süresi ne kadar uzun olursa toplam getiri o kadar yüksek olur.
• Pasif gelir kaynağı: Faiz getirileri her dönem ana paraya eklendiği için sürekli büyüyen bir gelir akışı olur.
• Düzenli yatırımla büyüyen birikim: Küçük tutarlar bile olsa dönem dönem yapılan ek yatırımlar, bileşik faiz etkisiyle anaparanın büyümesini sağlar.
• Enflasyona karşı koruma: Bileşik faiz, uzun vadede enflasyonun etkilerini azaltarak satın alma gücünü korur.
• Emeklilik ve uzun vadeli birikimler için: Emeklilik fonları gibi uzun vadeli yatırımlarda bileşik faiz önemi bir getiri sağlar.
• Güvenli getiri: Ana para korunur ve düzenli; öngörülebilir kazanç sağlar; bu yüzden risksiz bir yatırımdır.

Vadeli mevduat ile ilgili günlük ve yıllık faiz farkı hakkında bilgi almak için ilgili sayfamızı ziyaret edin.