Ehliyet Türleri ve Sürücü Belgesi Sınıfları

Ehliyet Nedir?

Ehliyet veya sürücü belgesi, karayollarında seyir halinde motorlu veya motorsuz araç kullanmasına izin veren kimlik yerine geçen resmi bir belgedir.  Ehliyet araç tiplerine göre verilir ve uygun ehliyetle trafiğe çıkılmadığında cezai işlem uygulanır.

Her motorlu veya motorsuz araç için kendine özel ehliyet belgesi vardır. Sürücü belgesi veya ehliyet almak isteyenler, Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 76. Maddesinde belirlenen özelliklere sahip olmalıdır: 

• sınav şartı
• sağlık şartı
• adli sicil şartı
• deneyim şartı
• öğrenim şartı

Ehliyet randevu işlemleri konusunda daha detaylı bilgi almak için ehliyet randevu sayfamızı ziyaret edin. 

Ehliyet Sınıfları ve Kapsamları

Ehliyet kursu için başvuru yapmadan önce ehliyet sınıflarıni iyi bilmek, ehliyet alma aşamasına yardımcı olur. A, C1, C, D1, D, BE, CE, C1E, DE, D1E, M, B1, B, A1, A2, F ve G olmak üzere toplamda 17 ehliyet sınıfı mevcuttur. Yaşınıza göre ehliyet alıp alamayacağınızı hesaplamak için ehliyet yaş hesaplama sayfamızı ziyaret edin. 

B, C, E, D, A, M sınıfları da dahil tüm ehliyet sınıfları harç ücretlerini öğrenmek için ehliyet harç ücretleri yazımızı ziyaret edin. 

Son yapılan düzenlemeler sayesinde bazı ehliyet sınıflarının özellikleri değiştirilmiştir. Buna göre bazı ehliyet sınıflarında yaş sınırları değiştirilmiş bazı ehliyet sınıfları için ise deneyim şartı getirilmiştir. Ehliyet sınıfları ve kapsamları aşağıda belirtilmiştir:

B Sınıfı Sürücü Belgesi

B sınıfı ehliyet, otomobil ve kamyonet kullanmak isteyen sürücülerin alması gereken sürücü belgesidir. Yaş sınırı 18 olarak belirtilmiştir. B sınıfı sürücü belgesi alan kullanıcılar, M, B1 ve F sınıfı araçları da kullanabilirler. 

2016 yılına kadar B sınıfı sürücü belgesi alanlar hem otomatik vitesli hem de manuel vitesli araçları kullanabilmekteydiler. Son yapılan düzenlemeler sayesinde sürücü adayları istemeleri dahilinde sadece otomatik vitesli araç kullanmak için başvuru yapabilmektedirler. Bu şekilde ehliyet alan sürücüler manuel vitesli araç kullanamamaktadır. Süresi 10 yıl geçerlidir. #RenewalModule#

B1 Sınıfı Sürücü Belgesi

Motor gücü 15 kv’yi geçmeyen ve ağırlığı 400 kg’dan fazla olmayan 4 tekerlekli motosiklet kullanıcılarına verilen sürücü belgesidir. Yük taşımacılığında ağırlığı net 550 kg’ı geçmemesi gerekmektedir. Yaş sınırı 16 olarak belirlenmiştir ve sadece M sınıfı sürücü belgesiyle kullanılabilecek araçları kapsamaktadır. Süresi 10 yıl geçerlidir.

BE Sınıfı Sürücü Belgesi

B sınıfına dahil araçlarda yük taşımacılığı yapanların alabileceği sürücü belgesidir. Fakat römork veya yarı römorkun ağırlığı 3500 kg geçmemelidir. Yaş sınırı 18 olarak belirtilmiştir. M, B1, B ve F sınırı araçları da kullanabilirler. BE sınırı sürücü belgesi almak için B sınıfı sürücü belgesi alma zorunluluğu vardır. Süresi 10 yıl geçerlidir.

B sınıfı sürücü belgesi olmayan BE sınıfı sürücü belgesi alamaz. B sınıfı sürücü belgesi aldıktan hemen sonra BE sınıfı sürücü belgesi hemen alınabilir. Herhangi bir deneyim şartı bulunmamaktadır. 

C1 Sınıfı Sürücü Belgesi

3500 kg’dan 7500 kg’a kadar çekici ve kamyon kullanacakların alması gereken sürücü belgesidir. Yaş sınırı 18’dir. Deneyim şartı olarak en az B sınıfı ehliyet belgesine sahip olunması gerekmektedir. C1 sürücü belgesine sahip olanlar, M, B1, F ve B sınıfı araçları da kullanabilirler. Süresi 5 yıl geçerlidir.

C1E Sınıfı Sürücü Belgesi

C1E sınıfı sürücü belgesi, C1 sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yük ağırlığı 750 kg’ı geçmeyen römork ve yarı römorktan oluşan ve katar ağırlığı 12.000 kg’ı geçmeyen birleşik araçlar ile, B sınıfı sürücü belgesiyle kullanılan araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçen römork veya yarı römorktan oluşan ve katar ağırlığı 12.000 kilogramı geçmeyen birleşik araçları kullanacaklara verilmektedir. Yaş sınırı olarak 18 yaş belirlenmiştir. C1E sınıfı sürücü belgesine sahip olmak isteyenler için C1 sürücü belgesi deneyim şartı koşulmuştur. M, B1, B, BE, C1 ve F sınıfı araçları kullanabilirler. Süresi 5 yıl geçerlidir.

C Sınıfı Sürücü Belgesi

C sınıfı ehliyet, kamyon ve çekici araçların kullanılmasında alınması gereken belgedir. Yaş sınırı 21 olarak belirlenmiştir. Deneyim şartı olarak en az B sınıfı sürücü belgesi gerekmektedir. C sınıfı sürücü belgesi alanlar aynı zamanda M, B1, B, C1 ve F sınırı araçları da kullanabilirler. Süresi 5 yıl geçerlidir.

CE Sınıfı Sürücü Belgesi

C sınıfı sürücü belgesi ile kullanılan CE sınıfı sürücü belgesi, araçlara takılan ve azami yüklü ağırlığı 750 kg’ı geçen römork veya yarı römorktan oluşan birleşik araçları kullanacaklara verilir. Yaş sınırı olarak 21 yaş gerekmektedir. Deneyim şartı olarak en az C grubu ehliyet olması gerekmektedir. M, B1, B, BE, C, C1, C1E ve F sınıfı araçları kullanabilirler. 

Yeni yapılan düzenlemelere gire artık tır ehliyeti olarak CE sınıfı sürücü belgesi alınması gerekmektedir. B sınıfı ehliyeti zorunlu olarak alan kişiler daha sonra C sınıfı ehliyet almak zorundadırlar. C sınıfı ehliyet sınavını başarı ile geçen kişiler tır ehliyeti olarak geçen CE sınıfı sürücü belgesini almaya hak kazanırlar. Süresi 5 yıl geçerlidir.

D1 Sınıfı Sürücü Belgesi

D1 sınıfı sürücü belgesi alan kişiler minibüs kullanacak olan kişilerdir. Yaş sınırı en az 21’dir ve en az B sınıfı sürücü belgesine sahip olmaları gerekmektedir. M, B, B1 ve F sınıfı araçları da kullanabilirler. Süresi 5 yıl geçerlidir.

D1E Sınıfı Sürücü Belgesi

D1 sınıfı sürücü belgesinden farklı, kullanılacak olan minibüsün 750 kg’ı geçen römorkları varsa bu ehliyeti almaları gerekmektedir. Yaş sınırı 21’dir ve en az D1 sınıfı sürücü belgesine sahip olunması gerekmektedir. M, B1, B, BE, D1 ve F sınıfı araçları da kullanabilirler. Süresi 5 yıl geçerlidir.

D Sınıfı Sürücü Belgesi

D sınıfı ehliyet, otobüs kullanılmasında gerekli olan sürücü belgesidir. Yaş sınırı 24’tür ve en az B sınıfı ehliyet sahibi olunması gerekmektedir. M, B, B1, D1 ve F sınıfı araçları da kullanabilirler. Süresi 5 yıl geçerlidir.

DE Sınıfı Sürücü Belgesi

D sınıfı sürücü belgesinden farklı, kullanılacak olan otobüsün 750 kg’ı geçmeyen römorkları varsa DE sınıfı ehliyet almaları gerekmektedir. Yaş sınırı 24’tür ve en az D sınıfı sürücü belgesine sahip olunması gerekmektedir. M, B, B1, BE, D, D1, D1E ve F sınıfı dahilindeki araçları kullanabilirler. Süresi 5 yıl geçerlidir.

F Sınıfı Sürücü Belgesi

Traktör ve türevi araçların kullanılması için sahip olunması gereken sürücü belgesidir. Yaş sınırı 18 olarak belirtilmiştir. M sınıfı motor bisikletleri de kullanabilirler. Süresi 10 yıl geçerlidir.

G Sınıfı Sürücü Belgesi

İş makinası kullanacakların alması gereken sürücü belgesidir. Yaş sınırı 18’dir. M sınıfı motor bisikletleri de kullanabilirler. Süresi 10 yıl geçerlidir.

Motor Ehliyeti Sınıfları ve Şartları

M Sınıfı Ehliyet

Motorlu bisiklet olarak geçen iki, üç ya da dört tekerlekli motorlu araçları kullanacak kişilere verilir. M sınıfı ehliyete başvurmak için 16 yaşını doldurmak yeterlidir.

A1 Sınıfı Ehliyet

Motor gücüne göre verilen ehliyet:

• 125 santimetre küpü geçmeyen iki ve üç tekerlekli sepetli olanlara göre
• sepetsiz motosikleti kullanacaklara göre

A1 sınıfı ehliyetini alacak olan kişilerin 16 yaşını doldurmuş olmaları gerekir. Aynı zamanda A1 sınıfı ehliyetine sahip olan kişiler M sınıfının kullanma yetkisine sahip olduğu tüm araçları kullanabilir.

A2 Sınıfı Ehliyet

• Motor gücü 35 kilovatı geçmeyen sepetli ya da sepetsiz iki tekerlekli motor kullanacaklara verilir.
• Motor gücü 15 kilovatı geçmeyen üç tekerlekli motosiklet kullanacakların alması gereken ehliyet belgesidir.

Bu ehliyet belgesine sahip olan sürücüler aynı zamanda M ve A1 sınıfının kullanma yetkisine sahip olduğu araçları da kullanabilmektedir. Adayların A2 sınıfı ehliyetini almaları için 18 yaşını dolmuş olmaları gerekir.

A Sınıfı Ehliyet

• Motor gücü 15 kilovatı geçen üç tekerlekli ya da gücü 35 kilovatı geçen sepetli kullanacak olanlara verilir.
• Sepetsiz iki tekerlekli motosikleti kullanacak olanlara verilir.

A sınıf sürücü belgesini alabilmek için 20 yaşını doldurmanın yanında en az iki yıllık A2 sürücü belgesine sahip olma şartı bulunmaktadır. A2 ehliyeti olmayanlar için 24 yaşını doldurma şartı öne sürülmüştür. Bu ehliyete sahip olan sürücüler M, A1 ve A2 sınıfının kullanma yetkisine sahip olduğu araçları da kullanabilmektedir.

B1 Sınıfı Ehliyeti

B1 sınıfı Motor gücü aşağıdaki şekilde olanlara verilir:

• 15 kilovatı geçmeyen
• Araç ağırlığı 400 kg geçmeyen
• Yük taşımacılığında 550 kg’ı geçmeyen dört tekerlekli motosiklet kullanıcılrına

B1 sınıfını alabilmek için 16 yaşını doldurmuş olma şartı bulunur.

Motosiklet Ehliyeti Alabilmek İçin Gerekli Belgeler

• 18 yaşını doldurmamış olan adayların kimlik fotokopisi veli veya vasi muvafakatnamesi
• daha önceden herhangi bir sürücü belgesi varsa fotokopisi
• sabıka kaydı
• sınav ücretinin ödendiğine dair dekontu
• mezuniyet diploması ya da öğrenim belgesinin fotokopisi (aslı ile birilikte)
• uzman hekimce verilen sağlık raporu,
• en çok altı ay önce çekilmiş iki adet biyometrik fotoğraf

Motosiklet Ehliyeti Nasıl Alınır?

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı sürücü kurslarında alınan teorik ve direksiyon eğitiminden sonra adaylar MEB belirlediği tarihte yazılı ve uygulamalı olarak sınava girerler.

Teorik sınavda adaya sorulan sorular aşağıdaki gibidir:

• 9 araç tekniği
• 12 ilk yardım
• 23 trafik bilgisi 
• 6 trafik adabı 

Sınavlar MEB’in belirlediği yerde e-sınav üzerinden yapılmaktadır. 100 üzerinden değerlendirilen sınavda 70 puan alan aday sınavda başarılı sayılır. Ehliyet sınav soruları ve sınav tarihleri hakkında bilgi almak için ehliyet sınav tarihleri yazımızı ziyaret edin. 

Direksiyon sınavı ise kayıt yaptırmış olduğu kursun aracıyla eğitim alan aday teori sınavından geçerli not alması halinde uygulamalı olarak sınava girer. Motosiklet ehliyeti uygulamalı sınavı iki aşamada genel olarak aynı tarihte yapılır. İlki özel parkurda yapılır sınav yönetmeliğine göre hazırlanan engelleri başarılı bir şekilde geçmesi istenir. Daha sonra trafik akışının olduğu güzergahta motosikleti kullanan adaylar her iki aşamada da başarılı olursa motosiklet ehliyetini alır.

Sınavlarda başarılı olan adaylar daha sonra bağlı oldukları kurslardan dosyalarını teslim alarak trafik şubelerinden belirlenen harç ücretini ödeyerek ehliyetlerini alabilmektedir.

Eski E Sınıfı Ehliyetim Var Hangi Araçları Kullanabilirim?

Eski  E sınıfı ehliyet sahipleri C sınıfı kamyon, D sınıfı otobüs, C1 sınıfı kamyonet, D1 sınıfı minibüs, B sınıfı otomobil, F sınıfı traktör kullanabilir. 

E sınıfı ehliyet 2016 yılında yürürlüğe giren bir yasa ile kaldırılmıştır. 2016 yılından bu yana E sınıfı ehliyeti olanlar; otobüs kullanmak isteyenler için D sınıfı ehliyet, kamyon kullanmak isteyenler için C sınıfı ehliyet, tır-çekici kullanmak isteyenler için ise CE sınıfı ehliyet alması gerekir.