Krediye Kefil Olmak

Kefil Nedir?

Kefil, birilerinin alım satım işleminde, alımı yapanın parayı ödememesi ya da gereken şartları yerine getirmemesi gibi durumlarda, onun yerine ödeme yapmayı kabul eden kişidir.

Kefalet Sözleşmesinin Geçerli Olması İçin Gerekenler

Kefalet sözleşmeleri, Borçlar Kanunu maddelerinde açıklanmıştır. Kefilin sorumluluğunun doğması ve kredi sözleşmelerinde kefaletin geçerli olması için:

1. Kefaletin yazılı bir sözleşme ile yapılması,
2. Borçluya kefalet edilen tutarın açıkça sözleşmede belirtilmesi gerekir.

Bu iki önemli yasal unsuru kapsamayan kefalet sözleşmeleri geçersizdir.

Krediye Kefil Olmak Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Kefil Olma Şartları

1. KKB düzeni ve gelirin yeterli olması,
2. Aynı ilde ikamet edilmesi, (bazı durumlarda esnetilebilir)
3. Kefil olarak gösterilen kişinin kefillik şartlarını gösteren belgeleri imzalaması gerekir. 

Türkiye'de Banka Kredilerinde Kefalet Nasıl Uygulanıyor?

Banka kredilerine kefalet; adi kefalet, müşterek borçlu ve müteselsil kefalet şeklinde sözleşmeye bağlanabilir. Her iki şekildeki kefalet de süreli ve süresiz olarak sözleşmede düzenlenebilir.

Adi Kefil

• Kefil, banka kredi sözleşmesine adi kefil sıfatı ile imza atmış ise alacaklı banka önce alacağını asıl borçludan talep eder ve asıl borçluyu takip eder.
• Asıl borçlu bu talep veya takibe karşın verilen vadede borcunu ödemez ise alacaklının adi kefil üzerinde takip hakkı doğar ve bu aşamadan sonra kefil ile ilgili takip yapabilir.
• Alacaklı banka önce kefil üzerine giderse, kefil borca adi kefaletle kefil olduğunu beyanla alacaklının önce asıl borçluya müracaat etmesi gerektiği def’ini (beyanı, itiraz) ileri sürebilir.
  

Müteselsil kefil 

• Müteselsil kefalet ve müşterek borçlu sıfatıyla kefil olunmuş ise alacaklı banka; alacağını isterse asıl borçludan, isterse kefillerden talep ve takip edebilir.
• Kefiller önce asıl borçluya müracaat edilmesi gerektiği ileri süremez.

Ülkemizdeki banka kredi sözleşmelerinde çoğunlukla müteselsil kefalet alındığı için kefiller aslında büyük bir sorumluluk altına girmiş oluyor. Yani aslında yasal olarak banka kredi ödemelerini asil borçlu yerine direkt olarak kefilden tahsil etmek konusunda serbest.

Her iki halde de kefil borcu ödemek zorunda kalmış ise genel hükümlere göre kefil, ödediği parayı asıl borçludan talep edebilir.

Asıl borç sona erince, kefil borcundan kurtulur ve gerçek kişinin vermiş olduğu her türlü kefalet, 10 yıl içerisinde kendiliğinden sonra erer. Detaylar için Borçlar Kanunu Madde 598'e bakabilirsiniz.

Kefil Olmak Ne Tür Riskler Getirir, Dezavantajları Nelerdir?

Bir krediye kefil olmak, aslında kendi adına kredi çekmek gibidir. Kefil olan kişi, kredinin geri ödemesinden en az borçlu kadar sorumludur. Kefil, kredi ödemelerinde aksama olduğunda ya da kredinin kapatılamaması halinde borçlunun yerine krediyi bankaya ödemeyi garanti eden kişidir diye de açıklanabilir.

• Kefil olunan kredinin ödeme takibi yakından yapılmalıdır. Belgeleri imzalarken, her türlü ödeme aksamasında kefile de bilgi verilmesini talep etmek yarar sağlar. Ödemenin kefile kalması durumunda geç bilgi verildiği takdirde hem borç artar, hem de kredi notu düşer.
• Kefil olacak kişinin ilk düşünmesi gereken konu, toplam borç tutarını karşılayabilecek maddi imkâna sahip olup olmadığı ya da toplam borç tutarının hayatını ne derecede etkileyeceği olmalıdır. Çünkü işin sonunda hacze kadar varabilecek bir süreç bulunmaktadır.
• Kime, ne kadarlık bir krediye kefil olunduğunun ve risklerin farkında olunmalıdır. Kefil olunmasını talep eden kişi bir akraba veya yakın bir arkadaş bile olsa, karar vermeden önce iyice düşünülerek bu faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.

Kefillik iptali ile ilgili bilgiye banka kefilliği iptal edilebilir mi yazımızdan ulaşın.

Kefil Olmak Daha Sonra Kredi Çekmeyi Etkiler mi?

KKB kayıtlarında başka bir krediye kefil olunduğu bilgisi yer alır ve bu kefil olunan kredinin de istihbarat sorgulaması yapılır. Yani kredi onay sürecinde bu kredinin bilgileri de rol oynayacaktır. 

Kefil olunan kredinin ödemelerinin gecikmeli yapılması ve eksik ödenmesi gibi unsurlar kefile de eksi puan olarak yansıyabilir. Ancak ödemelerde herhangi bir aksama olmaması durumunda konut kredisine kefil olan kişi kredi çekebilir. 

Kefil Olurken Eş Muvafakatnamesi İstenir mi?

Eşlerden biri mahkemece verilmiş bir ayrılık kararı olmadıkça veya yasal olarak ayrı yaşama hakkı doğmadıkça, ancak eş muvafakatnamesi ile kefil olabilir. Bu rızanın sözleşmenin kurulmasından önce ya da en geç kurulması anında verilmiş olması gerekir. Bu düzenleme ile hatır ilişkisine dayanan kefalet akdinde ailenin ekonomik geleceğinin korunması, aile kurumunun birliğinin korunması, amaçlanmıştır.

Kredi kullanımında kefil olmak için eş muvafakatnamesi gerektirmeyen iki istisnai durum bulunmaktadır. Bunlardan biri mahkeme kararına istinaden verilen ayrılık kararı, diğeri de kanunen ayrı yaşama hakkı hususudur.

Eş muvafakatnamesi hakkında daha detaylı bilgi için ilgili sayfayı ziyaret edin.

Hangi Durumlarda Kefil Gerekir?

Konut kredilerinde alınacak eve teminat olması için ipotek konduğundan genellikle kefil istenmez. Ancak bazı durumlarda bankalar teminatı yeterli görmeyerek ek destek isteyebilir. Bu durumlar:

1. Kredi kullanacak kişinin aylık gelirinin yeterli olmaması. Bu nedenle bankalar ek gelir veya kefil beyan edilmesini isteyebilir.
2. Geçmiş ödemeler düzensizse, idari/kanuni takip olmuşsa kefille bile kredi kullanılması zordur. Kredi geçmişindeki sorun kabul edilebilir haldeyse riski paylaşması için bir kefil gerekebilir.
3. Kredi geçmişi yoksa, ödemelere ne kadar sadık olunacağına ilişkin bankanın bir fikir yürütmesi mümkün değildir. Riskli bir kredi kullandırımı olacağı için banka yine konut kredisine kefil bulunmasını ister.

Ancak, bankalar tarafından her kişi de kefil olarak kabul edilmez. Kefilin belli şartlara uygun olması gerekir.

Krediye Kefil Olacaklar için Kontrol Listesi (Checklist)

Herhangi bir krediye kefil olmadan önce mutlaka aşağıdaki sorular sorularak cevapları değerlendirilmelidir!

• Gerçekten kefil olmam şart mı, aksi takdirde kredi kullandırılamıyor mu?
• Kefil olduğum kişiyi yeterince tanıyor muyum, kredinin taksitlerini ödeyecek mali güce sahip mi?
• Kredi borcu ödenmezse neler olacak? Hangi aşamada, ne kadar yük altına gireceğim?
• Ekonomik durumum kredi tutarının toplamını karşılayacak durumda mı?
• Kefil olduğum kredinin durumunu nasıl takip edebilirim, ödemelerin düzenli yapılmakta olduğunu nasıl izleyebilirim? 
• Yakın zamanda kendi adıma başka bir kredi çekme ihtiyacım olacak mı? Kefil olduğum krediler onay ihtimalimi nasıl etkileyecek?
• Kefil olurken benden hangi belgeler istenecek?
• Kefil olurken eş muvafakatnamesi gerekecek mi?
• Kefillik durumum ne kadar sürecek, ödemeler ne zaman tamamlanmış olacak?
• Kefilliğimin daha sonra iptal edilmesi veya başka biri üstüne aktarılması mümkün olacak mı?

Krediye kefil olacaklar için hazırladığımız kontrol listesi'ni (Checklist'i) indirmek için tıklayın

Kaynak:

04.02.2011 tarihli 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu