Yüzde Hesaplama

*Tutar kısmına kuruş (,00) girmek için tam sayı girildikten sonra virgül (,) tuşuna basın.

Yüzde Nedir?

Yüzde, 100 eşit birime bölünebilen bir bütünün parçasının o kadarlık kısmını ifade eder. Yüzde işareti, herhangi bir sayıyı veya oranı 100'ün kesri olarak belirtmek için kullanılan semboldür. Matematikte “%” ile ifade edilir.

Yüzde ve Miktarlar

Yüzde kavramını anlamlandırmak için bir sayının %0 ve %100’ü arasındaki temel yüzdesel ifadelerin ne anlama geldiğini açıklayalım:

• %0: Hiçbir miktarı anlamına gelir. 
• %10: Bir sayının 10’da birini ifade eder. Sayıyı 10'a bölersek bulabiliriz.
• %25: Bir sayının, bütünün %25’i, çeyreğidir. Basitçe sayıyı 4’e bölerek bulabiliriz. 
• %50: Bir sayının, bütünün %50’si, yarısı anlamına gelir. Basitçe sayıyı 2’ye bölerek bulabiliriz.
• %100: Bir sayının, parçanın tamamını ifade eder. 

Yüzde Hesaplaması Nedir, Nasıl Yapılır?

Yüzde Hesaplama Nasıl Yapılır?

Temelde, bir sayının yüzde X’i hesaplamak istersek aşağıdaki formül kullanılabilir:

A sayısının %B’sini bulmak için:

(A*B)/100 formülü ile bulunabilir. 

Basit bir şekilde, A sayısını 100’e bölünüp B sayısı ile çarpmak da aynı şeyi ifade eder. 

Bir Sayının Yüzdesini Hesaplama

Bir sayının yüzdesi basit olarak şöyle hesaplanabilir:

Örneğin sayımız M olsun, %A'sını hesaplayalım.

M ile A çarpılır ve 100'e bölünür. M 200 olsun, A da 18 o zaman 200*18= 3600 bulunur. 3600/100'den sonuç 36 çıkar. 

Pratik Yüzde Hesaplama

Basit bir şekilde yüzde hesaplama yapmanın farklı yolları vardır. Bunlardan biri yüzde miktarları bölerek hesaplama yapmaktır. Örneğin, bir sayının %60’ını bulmak istiyorsak %50’si ve %10’unu bulup toplayabiliriz. Buradaki amaç %50 ve %10 hesaplamanın basit olmasından dolayıdır. 

A sayısının %60’ını hesaplamak için %60 = %50+%10 olacak şekilde A sayısının %50’si ve A sayısının %10’u bulunur. %60’ı elde etmek için A sayısının %50’si ve A sayısının %10’u toplanır. Böylece A sayısının %60’ı elde edilmiş olur. 

Basit Yüzde Hesaplama Örnekleri

Örneğin 720 sayısının %60’ını hesaplayalım.

720’nin %50’si yarısı anlamına gelir, 360 yapar. %10’u ise 720/10 anlamına gelir, 72 yapar. 360+72 = 432 720’nin %60’ı yapar. 

Yüzde İndirim Hesaplama

Yüzde indirimi demek, bir ürünün fiyatının verilen yüzde miktarına göre azaltılması anlamına gelir. Örneğin değeri 5.000 TL olan bir cep telefonunu ele alalım. %20 indirim varsa eğer şu şekilde hesaplanabilir:

5.000-(5.000*20/100)= 4.000 TL olur. Yüzde indirimi için basit bir tüyo vermek gerekirse 5.000*0,80 işlemi de bizi doğru sonuca ulaştırır. Çünkü bir sayıyı 0,80 ile çarpmak yüzde 20 kadar azaltmak anlamına gelir. Aynı şekilde %20 artırmak istersek bir sayıyı 1,20 ile çarpmamız gerekir. 

%10 Nasıl Hesaplanır?

%10 hesaplama, yüzde hesaplama işlemlerinden en basit yollarından biridir. Yüzdesi alınacak sayıyı 10!a bölmek anlamına gelir. 

Örneğin, 45 sayısının %10’u 45/10’dan 4,5’dir. Eğer sonu sıfırla bitiyorsa sayının %10 hesaplamak daha kolay olur. Örneğin sayımız 320 olsun, %10’u 32 olur. Sonundan bir 0 atmak yeterli olur. 

Yüzde Elli Nasıl Hesaplanır?

Yüzde elli hesaplamak demek, bir sayıyının yarısını bulmak anlamına gelir. Verilen sayıyı direkt ikiye bölerek bulabiliriz. Örneğin; 48 sayısının %50’sini hesaplayalım:

48/2 ya da 48*50/100’den sonuç 24 çıkar. 

Yüzde 25 Hesaplama

Yüzde 25 hesaplama basit bir şekilde hesaplanabilir. Hesaplanacak sayı 4'bölünerek bulunabilir. Örneğin, 1.200'ün %25'i hesaplamak istiyoruz, 1200/4 yani 300 olur. 

%18 Hesaplama

Ülkemizde ürünün ihtiyaç zorunluluğuna göre %1, %8 ve %18 olmak üzere 3 çeşit KDV oranı uygulanır. KDV hesaplama aşağıdaki gibi 2 şekilde yapılır:

• KDV dâhil hesaplaması, KDV hariç ürün fiyatı × (1+KDV oranı) formülü ile yapılır.
• KDV hariç hesaplaması, KDV dâhil ürünün fiyatı ÷ (1+KDV) formülü ile yapılır.

Eğer bir ürünün KDV değerini hesaplamak istiyorsak: 

X ürünün değeri olsun KDV tutarını %18 alalım, X*18/100 bize KDV tutarını verir. 

Örnek KDV Hesaplama

Değeri 7.000 TL olan bir televizyon için KDV oranı %18’dir. 7.000*18/100 KDV tutarı 1.260 TL olur. KDV dâhil tutarı ise 7.000+1.260 = 8.260 TL olur. 

Yüzde Artışı Nedir?

Yüzde artış, bir sayıyı %X miktarı kadar artırmak anlamına gelir. Örneğin; A sayısı 100 olsun, A sayısını %25 kadar kadar artırmak şu formül ile hesaplanabilir:

A+(A*25)/100 formülü kullanılır. 

Yani, 100+(100*25)/100=125 olur. Artış oranı 25’dir ve %25 kadar artırılması durumunda 125 olur. 

İki Sayı Arasındaki Değişim Yüzdesini Bulma 

Değişim yüzdesi, matematikte yeni değer ile eski değer arasındaki ilişkiyi tanımlamak için kullanılır. Değişim yüzdesi, yeni değer ve eski değer arasındaki yüzdesel değişimdir.

A sayısından B sayısına değişim yüzdesini bulmak için:

((B-A)/A))x100 formülü kullanılabilir. 

Örnek Hesaplama:

1. A sayısı 100 alalım B sayısını 150 alalım, A ve B arasındaki değişim yüzdesini bulmak için 

• B sayısından A sayısını çıkaralım. Yani (150-100) 50 olur.
• B-A sayısını A'ya bölelim. 50/100 0,50 olur.
• 0,50’yi 100 ile çarparsak değişim yüzdesini 50 buluruz.

Yani, A sayısı %50 artırılmış ve B sayısı olmuştur. 

2. A sayısı 160 olsun, B sayısı ise 200 olsun, B’den A’ya yüzde değişimi bulmak için:

((160-200)/160))x100 = -25 sonucunu buluruz. Burada eksi çıkması B sayısı %25 düşürülmüş, indirilmiş olduğu için çıkmıştır. Değişim yüzdesi %25’tir diyebiliriz. 

Bir Sayıyı Bir Yüzde Oranında Artırma veya Azaltma

A sayısını %X oranında artırma ya da azaltma anlamına gelir. A sayısının %X kadar artırma ve azaltmasını hesaplamak için önce %X’i hesaplanmalıdır. Bildiğimiz gibi A sayısının %X’i A*X/100 formülüyle hesaplanır. 

A sayısını %X oranında artırırsak:

A+(A*X/100) ile bulunur.

A sayısını %X oranında azaltırsak:

A- (A*X/100) ile bulunur.

Telefondan Yüzde Hesaplama

Telefondan yüzde hesaplama yapmak için:

• Hesap makinesini açın.
• Yüzdesinin hesaplamak istediğiniz sayıyı girin ve 100’e bölün.
• Yüzde kaçını bulmak istiyorsanız 100’e bölünce çıkan sonucu, yüzde değeri ile çarpın. 

Örneğin, 1.000 sayısının %30’unu hesaplamak istiyorsak önce 1.000*100 yapıyoruz sonra çıkan sonucu 30 ile çarpıyoruz. Yani, 10*30’dan 300 olur. Telefondaki hesap makinesinin % sembolünü kullanarak da basitçe hesaplayabiliriz. Örneğin, 800’un %50’sini bulacaksak önce 800 yazıyoruz sonra çarpı 50 ve sonrasında % işaretine tıklayıp eşittir’e basarsak sonucu hızlıca öğrenebiliriz.  

Kaynaklar:

Wikipedia.org Yüzde İşareti 

Hesapkurdu.com KDV Hesaplama